Wszystkie wymienione kwasy składają się z tych samych pierwiastków, lecz w różnym stosunku ilościowym. Sprawa ma się podobnie z kwasami tlenowymi wieiu pierwiastków. Dla rozróżnienia takich kwasów za pomocą odpowiednich nazw stosuje się pewne ogólne zasady słownictwa.
Przez ogrzewanie bez dostępu powietrza do 260°C fosfor biały przechodzi w inną odmianę, tzw. fosfor czerwony, tworzący masę bezpostaciową barwy ceglastoczerwonej. Odmiana ta jako bardziej trwała tworzy się też w zwykłej temperaturze z białego fosforu, który podczas dłuższego przechowywania zabarwia się wskutek tego na kolor żółtawy. Spotykany w handlu fosfor czerwony, pominąwszy już obecne w […]
Grupa ta tworzy połączenia z szeregiem rodników ujemnych, zwane związkami nitrozylowymi, jak np. NOC1, NO SCN, NO – C104, NO – HS04, NO BF4, NO SO3F, (N0)2S207 i in. Wiele spośród tych związków w stanie stałym ma strukturę soli i w niektórych rozpuszczalnikach niewodnych, jak np. w stężonym H2SO4 lub nitrometanie, CH3N02, przewodzi prąd elektryczny, […]
Związek tei\ może być ponownie użyty do utleniania chlorowodoru. Utlenianie to odbywa się więc ostatecznie kosztem tlenu z powietrza. Związek manganu służy jedynie jako „przenośnik” tlenu, który sam w procesie nie zostaje zużyty.
Pięciotlenek fosforu, P2O5, zwany też bezwodnikiem fosforowym, jest niewątpliwie najważniejszym tlenkiem fosforu. Powstaje on jako główny produkt gwałtownego utleniania fosforu. Tworzy śnieżnobiały, lekki proszek o gęstości 2,39 g/cm3, sublimujący bez topienia w około 360cC gęstość jego pary prowadzi do podwojonego wzoru cząsteczki P4O10. W stanie stałym tworzy kilka odmian krystalicznych, z których trwałą jest odmiana […]
Tlenek antymonawy, Sb203, spotyka się w niewielkich ilościach w przyrodzie w dwóch odmianach polimorficznych: jako regularny senarmontyt i jako rombowy walentynit. Sztucznie otrzymać go można przez spalanie antymonu:
Ciężar cząst. = 30,008, tt. = -163,7°C, tw. = -151,8°C, t. kryt. = -93,5°C, D™ « 1,3402 g/1, dpow – 1,0307. Pomimo że spośród wszystkich związków tlenu z azotem najsilniej endotermiczny jest tlenek, on jeden powstaje przez bezpośrednie łączenie się pierwiastków w reakcji odwracalnej według równania: X3 + O, 2X0 — 2 21,8 kcal.
Podobnie jak w syntezie trójtlenku siarki (§ 150), równowaga tym bardziej jest przesunięta na korzyść tworzenia się amoniaku, im niższa jest temperatura i im wyższe ciśnienie. Jednakże reakcja przebiega z dostateczną szybkością dopiero powyżej 400°C i w obecności takich katalizatorów, jak ruten, osm lub uran. Ze względu na wysoką cenę tych metali w technice do […]
Jako substancja o charakterze kwasowym HN3 rozpuszcza metale, tworząc sole, zwane azydkami, o wzorze MN3 (nie mylić z azotkami, którym odpowiada wzór M3N. Sam kwas azotowodorowy ulega przy tym redukcji na hydrazynę i amoniak: – 7HX3 -j- 6M1 X2II4 — XII, -j- 6MH3, zachowuje się więc jak kwas utleniający.
Antymowodór (antymoniak) SbH3, ciężar cząst. 124,78, powstaje — podobnie jak arsenowodór (§ 201) — przez działanie wodorem atomowym na związki antymonu. Jest to gaz bezbarwny o silnej, nieprzyjemnej woni. Jego temperatura skraplania wynosi —18,4°C, temperatura krzepnięcia —94,5°C. Litr gazu w warunkach normalnych waży 5,685 g.
Selen, jak również jego związki towarzyszą najczęściej w przyrodzie siarce i odpowiednim jej połączeniom. Minerały zawierające selen jako składnik istotny spotyka się rzadko. Podczas fabrykacji kwasu siarkowego metodą komorową z pirytów zawierających pewne ilości selenu, związki tego pierwiastka, jako trudniej lotne od związków siarki, nagromadzają się przede wszystkim w komorach pyłowych. Częściowo związki selenu przedostają […]
Pięciotlenek antymonu, Sb205, otrzymuje się w stanie uwodnionym przez działanie stężonego kwasu azotowego na metaliczny antymon. Podobne produkty powstają również przez hydrolizę pięcio- chlorku antymonu. W wyniku odwodnienia przechodzą one w żółtawy proszek, który zaczyna oddawać tlen jeszcze przed całkowitym usunięciem wody. Powstaje przy tym czterotlenek, SbjO/,, jako biały proszek o gęstości 6,59 g/cm3, nierozpuszczalny […]
Główną rodzinę grupy V tworzą pierwiastki: azot N, fosfor P, arsen As, antymon Sb i bizmut Bi. Podobieństwo ich pod względem chemicznym wynika z jednakowej struktury ich najwyższych poziomów elektronowych. Poziomy te u wszystkich wymienionych pierwiastków zawierają układ elektronów s2p2. Wobec tego, że do konfiguracji właściwej helowcom brak im aż trzech elektronów, skłonność do tworzenia […]
Grafit sublimuje powyżej 3500°C. W tej temperaturze para składa się prawie wyłącznie z cząsteczek jednoatomowych. W temperaturach niższych tworzą się też cząsteczki dwu- i trójatomowe. Ciepło subli- macji wynosi ok. 170 kcal/g-at. Chemicznie grafit jest substancją niemal równie bierną jak diament. Jedynie silne środki utleniające, jak mieszanina kwasu azotowego i chloranu potasowego, przekształcają go na […]
