You are here: Home > Chemia nieorganiczna > Własności fosforu. Odmiany alotropowe cz. III

Własności fosforu. Odmiany alotropowe cz. III

Przez ogrzewanie bez dostępu powietrza do 260°C fosfor biały przechodzi w inną odmianę, tzw. fosfor czerwony, tworzący masę bezpostaciową barwy ceglastoczerwonej. Odmiana ta jako bardziej trwała tworzy się też w zwykłej temperaturze z białego fosforu, który podczas dłuższego przechowywania zabarwia się wskutek tego na kolor żółtawy. Spotykany w handlu fosfor czerwony, pominąwszy już obecne w nim prawie zawsze produkty utlenienia, nie jest substancją jednolitą. Główny składnik stanowi tzw. fosfor fioletowy, otrzymany w stanie czystym przez Hittorfa drogą krystalizacji ze stopionego ołowiu w postaci kryształów fiołkowoczerwonych układu jedno- skośnego o gęstości większej niż fosforu białego (2,36 g/cm3 wobec 1,82 g/’cm3). Poza tym fosfor fioletowy różni się od białego znacznie wyższą temperaturą topnienia (590°C pod ciśnieniem 43 at.), nierozpusz- czalnością w PBr3 i CS2 oraz znacznie wyższą temperaturą zapłonu (około 440°C) i w ogóle zmniejszoną aktywnością chemiczną, Z tego też powodu fosfor fioletowy, a także handlowy fosfor czerwony jest zupełnie nietrujący. Ten ostatni stanowi zapewne mieszaninę odmiany fioletowej ze stałym, bezpostaciowym roztworem tejże w odmianie białej.

Pomiędzy obu opisanymi odmianami alotropowymi fosforu zachodzi inny stosunek niż pomiędzy odmianami siarki. Gdy tam odmianę trwałą, wykazującą niższą prężność pary w temperaturach poniżej 95,5°C, stanowi siarka rombowa, powyżej zaś — siarka jednoskośna, to trwałą odmianą fosforu we wszystkich temperaturach jest fosfor fioletowy. Na wykresie przedstawiającym warunki współistnienia różnych faz siarki (rys. 89, § 141), krzywe prężności pary obu odmian alotropowych przecinają się w punkcie przemiany, W wycinku analogicznego wykresu dla fosforu natomiast, przedstawionym schematycznie na rysunku 101, takiego punktu przecięcia w ogóle nie ma, gdyż przed jego osiągnięciem krzywe prężności pary obu odmian stałych krzyżują się z takąż krzywą dla ciekłego fosforu.

Leave a Reply