Związki azotu z siarką

Azotek siarki, S4N4. Osobliwy ten związek powstaje przez rozpuszczenie siarki w ciekłym amoniaku: – 10S + 16NH3 = N4S4 + 6(NH4)2S. Powstający jednocześnie siarczek amonowy powinien być związany np. przez iodek srebrowy: – 2AgJ + (NH4)28 = Ag2S + 2NH4J.

Można też otrzymać azotek siarki przepuszczając suchy amoniak przez chłodzony lodem benzenowy roztwór dwuchlorku siarki: I6NII3 + 6SC1 = N4S4 + 2S + 12NH4C1.

Utworzony azotek oddziela się od siarki i chlorku amonowego przez rozpuszczenie w dwusiarczku lub czterochlorku węgla. Z rozpuszczalników tych wykrystalizowuje azotek w postaci pomarańczowożółtych kryształków, topiących się w 178cC. Przez ogrzanie nieco powyżej 200°C, a także przez potarcie lub uderzenie azotek siarki rozkłada się z wybuchem na składniki. Reakcji tej towarzyszy wydzielenie dość znacznych ilości ciepła (129 kcal/g-cz.). Ciężar cząsteczkowy azotku siarki oznaczony został przez pomiar ebuliometryczny w dwusiarczku węgla. Woda go nie rozpuszcza, lecz po dłuższym działaniu rozszczepia na amoniak i mieszaninę kilku kwasów tlenowych siarki. Można to uważać za dowód, że w związku tym azot stanowi składnik bardziej elektro- ujemny, że jest to więc azotek siarki, a nie siarczek azotu.

Cząsteczka azotku siarki ma kształt pierścienia ośmioczłonowego, złożonego na przemian z atomów siarki i azotu. Te ostatnie położone są na narożach płaskiego kwadratu atomy siarki zajmują naroża zdeformowanego tetraedru (bisfenoidu). Dwa z nich leżą nad płaszczyzną obsadzoną przez atomy azotu, drugie dwa — pod nią (rys. 100). Pod działaniem chlorku siarki na azotek siarki w roztworze chloroformowym tworzy się związek o wzorze S4N3CI, w którym chlor może być wymieniony na inne halogeny lub rodniki jednoujemne, jak np (CNS)-1.

Istnieją jeszcze dwa związki azotu z siarką. Odpowiadają im wzory N2S4 bądź N2S5. Pierwszy powstaje przez ogrzewanie NS/, z dwusiarczkiem węgla w 100c’C jako ciecz ciemnoczerwona, krzepnąca w 23°C, drugi krzepnie w 10°C. Oba rozpuszczają się łatwo w CC14, chloroformie i w dwusiarczku węgla, trudniej w alkoholu. Ogrzane rozkładają się z lekkim wybuchem. Rozkład odbywa się powoli nawet w temperaturze pokojowej. Pod wpływem wody wydzielają amoniak i wolną siarkę.