Ropa naftowa występuje w różnych okolicach ziemi na znacznej niekiedy głębokości. Wydobywa się ją drogą wiercenia głębokich szybów, przez które wypompowuje się ropę na powierzchnię. Zdarza się jednak, że znajduje się ona w głębi ziemi pod dużym ciśnieniem i po przebiciu otworu wiertniczego wytryskuje w kształcie fontanny na wysokość kilkudziesięciu metrów.
Głównym producentem ropy naftowej są obecnie Stany Zjednoczone, na które przypada przeszło 1/3 wytwórczości światowej. Znacznych ilości ropy dostarczają też Wenezuela i sąsiednie kraje Ameryki Południowej, ZSRR (tereny zakaukaskie w okolicy Baku, Borysław na Podkarpaciu oraz nowo odkryte źródła nad środkową Wołgą), Iran, Irak (Mossul) i inne kraje arabskie, Kanada, Indonezja, Meksyk. W Europie poza Związkiem Radzieckim najbogatsze źródła ropy naftowej znajdują się w Rumunii.
Ropa surowa przedstawia ciecz nieruchliwą, mazistą, barwy od jasno- brunatnej do prawie czarnej, o charakterystycznej, niemiłej woni. Gęstość jej wynosi 0,8—0,9 g/cm3.
Pod względem składu chemicznego ropa naftowa stanowi mieszaninę większej liczby węglowodorów. Ilościowy stosunek różnych węglowodorów w ropie jest w dużej mierze zależny od miejsca jej wydobycia.
Organiczne pochodzenie ropy nie ulega obecnie wątpliwości. Różnica zdań dotyczy jedynie zagadnienia, czy powstała ona z rozkładu szczątków zwierzęcych, czy roślinnych. W 1888 r. Engler destylując tran rybi w wyższej temperaturze pod zwiększonym ciśnieniem otrzymał produkt pod względem składu oraz własności podobny do ropy naftowej. Pod wpływem tych wyników większość uczonych skłonna jest uważać ropę za produkt rozkładu organicznych substancji pochodzenia zwierzęcego. W przeciwieństwie do tego Radziszewski (1877) na podstawie licznych obserwacji geologicznych oraz doświadczeń laboratoryjnych nad fermentacją gnilną celulozy doszedł do przekonania, że ropa naftowa powstała przez rozkład resztek roślinnych w obecności wody morskiej. Ropa naftowa bowiem występuje zawsze w pokładach pochodzenia morskiego. Teoria Radziszewskiego została poparta przez Zubera obfitym materiałem doświadczalnym.