You are here: Home > Chemia nieorganiczna > Otrzymywanie i własności – arsen

Otrzymywanie i własności – arsen

Arsen nie jest pierwiastkiem zbyt rozpowszechnionym, choć nie można go zaliczać do rzadkich. Występuje niekiedy w stanie rodzimym w postaci masy krystalicznej, o budowie skorupowatej (,,kobalt skorupowy”), częściej jednak w połączeniu z siarką oraz metalami ciężkimi, zwłaszcza z grupy żelazowców. Do najczęściej spotykanych minerałów arsenowych należą: arsenopiryt (mispikiel) FeAsS, lóllingit FeAs2, chlo- antyt NiAs-2, nikielin NiAs, gersdorfit NiAsS, smaltyn C0AS2, kobaltyn CoAsS i in. Odmienną grupę minerałów arsenowych stanowią tzw. rudy płowe, będące połączeniami siarczków miedzi, srebra, rtęci z siarczkami arsenu, antymonu i bizmutu. Spotyka się też i naturalne siarczki arsenu, jak czerwonopomarańczowy realgar, AS4S4, i złocistożółty aury- pigment, As2S3. Znane one były już w starożytności i używane jako farby nieobcy był może starożytnym i arsen rodzimy. Nieco dokładniejsze wiadomości o nim spotyka się jednak dopiero w pismach Alberta Wielkiego (XIII w.), najznakomitszego przyrodnika średniowiecza.

Związki arsenu towarzyszą prawie wszystkim siarczkom naturalnym. Stąd zarówno techniczny kwas siarkowy, jak metale otrzymywane z siarczków, np. cynk i miedź, zawsze zawierają niewielkie ilości arsenu.

Ślady związków arsenu znajdują się też i w organizmach wyższych zwierząt i człowieka. W stanie czystym otrzymuje się arsen przez sublimację arsenu rodzimego lub też przez ogrzewanie bez dostępu powietrza arsenopirytu, który rozkłada się według równania: FeAsS = FeS -r As.

Podobnie jak fosfor, arsen występuje w kilku odmianach alotropo- wych. W zwykłej temperaturze odmianą trwałą jest tzw. arsen szary lub metaliczny. Tworzy on masę krystaliczną o połysku metalicznym, przewodzącą ciepło i prąd elektryczny niewiele gorzej od niejednego typowego metalu. Gęstość jego wynosi 5,73 g/cm3. Jest on niezbyt twardy i tak kruchy, że z łatwością daje sie. sproszkować w moździerzu. Podczas ogrzewania bez dostępu powietrza para arsenu osiąga prężność 1 Atm w 633°C jeszcze poniżej punktu potrójnego, przechodzi więc nie topiąc się bezpośrednio w stan pary. Może on być stopiony jedynie pod ciśnieniem. Gęstość pary arsenu poniżej 800°C odpowiada wzorowi As4 powyżej tej temperatury następuje częściowa dysocjacja na cząsteczki dwuatomowe, która jest praktycznie całkowita powyżej 1800°C.

Leave a Reply