Występowanie, otrzymywanie i własności fluoru

Pod względem rozpowszechnienia fluor stanowiący 0,027°/o dostępnej człowiekowi materii zajmuje wśród wszystkich pierwiastków dziewiętnaste, a wśród fluorowców drugie miejsce. Najbardziej rozpowszechnionymi minerałami fluoru są: fluoryt — CaF2, apatyt — 3Ca,i(P04)2 CafF.Cl) oraz kriolit — Na:|AlF6, występujący w szczególnie dużych ilościach w Grenlandii. Niewielkie ilości fluoru w postaci fluorku wapniowego zawarte są w kościach, przede wszystkim w emalii zębów.

Ampere bezpośrednio po stwierdzeniu pierwiastkowej natury chloru przez Davy’ego (1810) wyraził przypuszczenie, że znany już podówczas fluorowodór zawiera w swoim składzie pierwiastek podobny w swych własnościach do chloru. Jednakże wszelkie próby wyodrębnienia tego pierwiastka przez długi czas pozostawały bezskuteczne z powodu bardzo dużej trwałości jego związków z większością innych pierwiastków. Dopiero Moissan (1886) zdołał otrzymać wolny fluor przez elektrolizę roztworu fluorku potasowego w bezwodnym ciekłym fluorowodorze w naczyniu platynowym w — 50°C. Obecnie w celu wyodrębnienia fluoru poddaje się elektrolizie stopiony wodorofluorek (kwaśny fluorek) potasowy, KHF>. Elektrolizę prowadzi się w 240— 250°C w naczyniach z miedzi lub metalu Monela (stopu miedzi z niklem, zawierającego niewielkie ilości Fe, Mn, Si, C, S, P), które ulegają jedynie powierzchniowemu nadgryzaniu przez fluor. Jako katoda służy samo naczynie, anoda zaś sporządzona jest z grafitu.

Własności. W zwykłej temperaturze fluor jest gazem o bladej barwie żółtawozielonej i o mocnym zapachu, przypominającym kwas podchlorawy. Silnie atakuje błony dróg oddechowych. Jest nieco cięższy od powietrza (dpow =1,311) z gęstości wynika dla niego ciężar cząsteczkowy 38, co dowodzi, że cząsteczki jego są dwuatomowe. Dy- socjacja na pojedyncze atomy rozpoczyna się w temperaturach bardzo wysokich. Energia dysocjacji wynosi: F2 2 F — 37 kcal.