Antymonowodór i antymonki

Antymowodór (antymoniak) SbH3, ciężar cząst. 124,78, powstaje — podobnie jak arsenowodór (§ 201) — przez działanie wodorem atomowym na związki antymonu. Jest to gaz bezbarwny o silnej, nieprzyjemnej woni. Jego temperatura skraplania wynosi —18,4°C, temperatura krzepnięcia —94,5°C. Litr gazu w warunkach normalnych waży 5,685 g.

Pod względem własności trujących antymonowodór nie ustępuje arsenowodorowi. Jako związek silnie endotermiczny (—34 kcał/g-cz.) antymonowodór jest jeszcze mniej trwały od arsenowodoru. Na powietrzu spala się płomieniem płowoniebieskim. Jeśli do takiego płomienia wprowadzi się zimną parowniczkę porcelanową, powstanie na niej czarne „lustro” antymonowe. Podobne lustro tworzy się też podczas przepuszczania an- tymonowodoru przez ogrzaną rurkę szklaną, tak samo jak lustro arsenowe w próbie Marsha (§ 201). Lustro antymonowe różni się od arsenowego tym, że jest ciemniejsze, trudniej lotne i nie rozpuszcza się w podchlorynie ani w nad lenku wodoru, przechodzi natomiast do roz tworu żółtego siarczku amonowego. Antymonowodór reaguje też nieco inaczej z azotanem, srebrowym w roztworze niż arsenowodór pod wły- wem ASH3 wytrąca się metaliczne srebro, antymonowodór natomiast powoduje powstawanie antymonku srebrowego, Ag3Sb. Natomiast reakcja antymonowodoru ze stałym AgNO.j przebiega w podobny sposób jak i reakcja AsH3.

Z wieloma metalami antymon tworzy związki zwane antymonkami. W niektórych z tych związków, przede wszystkim z metalami pierwszych dwóch grup układu, antymon występuje jako pierwiastek minus trójwartościowy. Pod wpływem kwasu solnego antymonki te wydzielają antymonowodór. Natomiast antymonki metali ciężkich są odporne na działanie kwasów i mają charakter związków międzymetalicznych. Do nich należą też niektóre spotykane w przyrodzie minerały, jak breithauptyt NiSb, ulmanit NiSbS, dyskrazyt Ag3Sb i in.