Zasada amonowa cz. II

W wodnym roztworze amoniak występuje więc głównie w postaci obojętnych cząsteczek NH3 obok nieznacznych ilości jonów NH+.

Przez zobojętnienie zasady amonowej kwasami otrzymuje się odpowiednie sole, zwane solami amonowymi. Te same sole można też otrzymać przez bezpośrednie działanie gazowego amoniaku na bezwodne kwasy. Na przykład chlorek amonowy (salmiak) tworzy się bądź przez zobojętnienie zasady amonowej kwasem solnym w roztworze wodnym — bądź też przez bezpośrednie łączenie się bezwodnego amoniaku z gazowym chlorowodorem: NH3 HC1 = NH4CI.

W przypadku powstawania z gazów chlorek amonowy twrorzy gęste białe dymy. Podczas ogrzewania stałych soli amonowych ulegają one z powrotem rozpadowi na amoniak i kwas. Jeśli ten ostatni jest również lotny, jak w przypadku chlorku amonowego, i sam nie ulega przy tym rozkładowi, sól ulatnia się bez reszty, po oziębieniu zaś gazów osadza się ponownie (sublimacja połączona z dysocjacją termiczną). W przypadku zaś kwasu nielotnego, np. fosforowego, ulatnia się amoniak, kwas natomiast tworzy suchą pozostałość.

W roztworze wodnym jony amonowe zachowują się podobnie jak jony metali z rodziny potasowców, w szczególności jak jony potasowe. Będą one omówione bliżej wraz z tym pierwiastkiem (rozdział XXIII).

Zastosowania amoniaku. Poza chłodnictwem, o którym już była mowa, amoniak znajduje zastosowanie w przemyśle nawozów- mineralnych, głównie pod postacią siarczanu amonowego, (NHSO,-, wytwarzanego przez pochłanianie gazowego amoniaku w kwasie siarkowym, Innym związkiem służącym jako nawóz azotowy, a wytwarzanym najczęściej również z amoniaku, jest mocznik, CO(NH2)2, spotykany w moczu ludzkim. Ostatnio zaczęto stosować jako nawóz również i sam amoniak w postaci wodnego roztworu. Wreszcie bardzo duże ilości amoniaku przerabia się obecnie na kwas azotowy (§ 178, 181, 182). Ciężar cząst. 32,048, tt. = — 1,4°C, tw, — 113,5°C, dCiio =» 1,011 g/cm3,