Występowanie i otrzymywanie chloru cz. II

Obecnie praktycznie, całkowitą ilość chloru spotykaną w handlu otrzymuje się jako produkt uboczny podczas elektrolizy chlorku sodowego lub potasowego, prowadzonej w celu otrzymania odpowiednich wodorotlenków. Chlor wydziela się wówczas na anodzie, w roztworze zaś dokoła katody gromadzi się wodorotlenek z równoczesnym wywiązaniem się gazowego wodoru (§ 306).

Przed wprowadzeniem tej metody elektrolitycznej otrzymywano chlor przez odwodornienie (czyli utlenienie) chlorowodoru. Utlenienie to da się przeprowadzić tlenem z powietrza w temperaturze około 450°C w obecności chlorku miedziowego jako katalizatora (metoda Deacon a, 1868): ' 4HC1 + 02rri2IT20 + 2CU |- 27,7 kcal.

Wydajność chloru w stosunku do użytego HC1, osiągalna praktycznie w tej reakcji odwracalnej, dochodzi do 80% wobec konieczności stosowania nadmiaru powietrza otrzymuje się jednak chlor silnie rozcieńczony (10—12″/» mieszaniny gazowej opuszczającej katalizator). Tej wady nie ma metoda W e 1 d o n a (1866), podług której poddaje się chlorowodór utlenianiu dwutlenkiem manganu (braunsztynem). Powstający tu zrazu czterochlorek manganu ulega natychmiast rozkładowi na dwuchlorek i wolny chlor: 4HCI + MnOa = 2H20 – MnW()4. (I) WnCb = MnCl2 + 'V (U)

Na chlorek manganawy działa się zawiesiną wodorotlenku wapniowego (mlekiem wapiennym), wskutek czego powstaje chlorek wapniowy i wodorotlenek manganawy: Ca(OII)a – MnCl3 = CaCl2 r Aln(OII)2 (III)

Ten ostatni pod wpływem przedmuchiwanego równocześnie powietrza ulega ponownemu utlenieniu na wodorotlenek manganu czterowartościowego, który z nadmiarem wodorotlenku wapniowego tworzy nierozpuszczalny w wodzie związek („szlam Weldona”): 2Mn(OH)g+ 03 + 2Ca{OH)2=2CaO. Mn02 + 4HaO. (IV)