Tellur i jego związki – kontynuacja

Tellurowodór, H2Te, nie może być otrzymany przez bezpośrednie łączenie pierwiastków ze znaczniejszą wydajnością, gdyż jest jeszcze silniej endotermiczny (ciepło tworzenia się wynosi — 34,2 kcal/g-cz.) i mniej trwały w zwykłej temperaturze niż selenowodór. Otrzymuje się go przez hydrolizę tellurku glinowego, AlaTe3, lub też działaniem wodoru in statu ncscendi, który wydziela się elektrolitycznie' na elektrodzie tellurowej silnie chłodzonej. Jest gazem bezbarwnym o bardzo niemiłej woni, dającym się łatwo skroplić na ciecz o gęstości 2,650 g/cm3, wrzącą w — 1,8°C i krzepnącą w — 51°C. W stanie czystym ciekły tellu- rowodór jest bezbarwny, wskutek częściowego rozpadu barwi się jednak zawsze na żółtawo. Jest tak nietrwały, że ulega działaniu słabych nawet środków utleniających. Zapalony na powietrzu spala się na dwutlenek telluru i wodę.

W roztworze wodnym zachowuje się jako dość mocny kwas dwuzasa- dowy (Kj = 2,3 103). Jednakże w zetknięciu z tlenem powietrza szybko ulega utlenieniu z wydzieleniem wolnego telluru. Sole tellurowodo- ru, tellurki, są pod względem chemicznym analogiczne do selenków i siarczków.

Dwutlenek telluru, TeCb, powstaje przez spalanie telluru w tlenie w reakcji silnie egzotermicznej: Te + 02 = TeOg -i- 77,58 kcal lub też przez utlenienie telluru stężonym kwasem azotowym na zimno. Jest to substancja stała, bezbarwna, o gęstości około 5,8 g/cm3. W wodzie rozpuszcza się bardzo trudno (1:150 000), łatwo natomiast w roztworach zasad. Powstają przy tym sole o wzorze ogólnym MITeOa, zwane tellurynami. Jedynie telluryny litowców rozpuszczają się łatwo w wodzie, ulegając przy tym w znacznym stopniu hydrolizie. Odpowiadający tym solom kwas tellurawy, HaTeO, jest więc kwasem bardzo słabym. Nie udało się dotychczas wyodrębnić go w stanie wolnym, zawsze bowiem zamiast niego otrzymuje się jego bezwodnik, TeOa.