Hydroksyloamina, NH2OH

Ciężar cząst. 33,032, tt. = 33,1°C, tw. (22 mm) = 56—5B°C, ds = 1,204 g em3. Związek ten powstaje w większych lub mniejszych ilościach podczas redukcji wszystkich tlenowych związków azotu (prócz podtlenku NoO). Na większą skalę można go otrzymać według T a f e 1 a przez elektrolizę kwasu azotowego z użyciem katody ołowianej. Czynnikiem redukującym jest tu powstający na katodzie wodór in statu nascendi. IIN03 -b 6H = NII2OH – 2HaO.

Obok tego stosuje się także dawniejszą metodę Raschiga, według której wytwarza się hydroksyloaminę przez działanie azotynem sodowym na silnie zakwaszony roztwór wodorosiarczynu sodowego. Pośrednio powstaje przy tym sól kwasu hydroksyloaminodwusulfonowego, która w dalszym ciągu pod wpływem kwasu rozszczepia się na siarczan sodowy i siarczan hydroksyloamonowy:

NaNOg + 2NaUS03 + H2S04 = II0N(S03lSTa)2″+ H20 + NaHS04, (I) 2nON{S03Na)2 -f 4H20 = (NHOH)g H2S04 + 2Na2SG4 -j- 1I2S04. W praktyce wytwarza się zwykle tylko sole hydroksyloamonowe, gdyż otrzymywanie samej zasady ze względu na jej nietrwałość jest bardzo kłopotliwe i niezupełnie bezpieczne. Podczas ogrzewania rozkłada się ona bowiem z silnym wybuchem.

Hydroksyloamina tworzy bezbarwne kryształki, topniejące w 33°C, lecz ulegające powoli rozkładowi już poniżej 15°C. Nieco trwalsze są jej wodne roztwory, wykazujące odczyn zasadowy, znacznie słabszy zresztą niż roztwory aręoniaku. Stała dysocjacji zasadowej Kz = = 2,1 – 108 (pK = 7,675) w 30°C. Jednakże i one ulegają stopniowemu rozpadowi na azot, wodą, podtlenek azotu i amoniak. Podobnie jak amoniak i hydrazyna, łączy się hydroksyloamina bezpośrednio z kwasami, tworząc sole hydroksyloamonowe. W handlu spotyka się zwykle siarczan (NHaOHJHSO/, i chlorek (NH3OH)Cl. Sole te są znacznie mniej trwałe od soli amonowych. Gdy np. salmiak, ogrzewany w stanie bezwodnym, sublimuje powoli bez widocznego rozkładu (por. § 171), to chlorek hydroksyloamonowy rozkłada się według następującego równa- ma: – 4(NH3OII)Cl = 2NII4C1 + X.20 – 311,0 -|- 2HC1.