Węgliki

Atomy wodoru w acetylenie mogą być wymienione na atomy różnych metali. Przepuszczając acetylen przez amoniakalny roztwór soli miedziawej otrzymuje się czerwonobrunatny osad acetylenku miedzia- wego, Cu2C2. Reakcja ta może służyć do wykrywania acetylenu w gazach. Z soli srebrowej powstaje w analogicznych warunkach biały serowaty osad acetylenku srebrowego, Ag2C2. Oba te związki są silnie wybuchowe. Własności tej nie mają inne acetylenki, m. in. acetylenek, czyli węglik wapniowy, CaC2, zwany w handlu karbidem. Otrzymuje się go w piecach elektrycznych w temperaturze 2000°C działaniem węgla na tlenek wapniowy: CaO + 30 = CaC2 + CO.

W stanie czystym jest to bezbarwna masa krystaliczna, nierozpuszczalna w żadnym ze stosowanych zwykle rozpuszczalników. Handlowy produkt wskutek zanieczyszczeń jest zabarwiony na kolor szary. Woda, jak już wspomniano, reaguje z nim tworząc wodorotlenek wapniowy 1 acetylen.

Podobnie ulegają działaniu wody inne węgliki, których wzór da się wyprowadzić ze wzoru metanu przez zastąpienie atomów wodoru atomami metalu, np. węglik glinowy, AI4C3 (por. § 221). Jeszcze inne węgliki mają natomiast skład nie dający się wyprowadzić z żadnego węglowodoru. Węgliki te, jak np. Fe3C, NC, Cr, W2C, U2C3, są odporne na działanie wody i rozcieńczonych kwasów i wykazują charakter związków międzymetalicznych. Otrzymuje się je przez ogrzewanie tlenków odnośnych metali z węglem. W bardzo wysokich temperaturach rozpadają się one z powrotem na składniki.