Własności amoniaku – kontynuacja

Pośrednio – tworzą się podczas spalania tlenki azotu, zwłaszcza gdy prowadzi się mieszaninę amoniaku i powietrza nad katalizatorami, z których szczególnie aktywny okazał się katalizator platynowy w postaci siatki drucianej (por. § 178).

Również inne środki utleniające, jak chlor, brom, nadtlenek wodoru, nadmanganian potasowy, dwuchromian potasowy itp., wywiązują z amoniaku wolny azot: – 8NHa + 3C1. = N, + 6NH4C1, – 2NH3 + 3II202 = N3 + 6H20.

Amoniak, podobnie jak woda, przyłącza się do niektórych soli, tworząc tzw. amoniakaty, odpowiadające hydratom, np. CUCI2 4NH3, AgCl 3NH3 i in. W związkach tych amoniak połączony jest poprzez atom azotu z kationem soli wiązaniem koordynacyjnym. Oddają one łatwo amoniak podczas ogrzewania.

Poszczególne atomy wodoru w cząsteczce amoniaku dają się wymienić na atomy innych pierwiastków, bądź na jednowartościowe grupy atomów, jak OH, CN, CH3 itp. Gdy takiej wymianie ulega jeden atom wodoru, otrzymuje się związki zwane aminowymi lub amidowymi zawierają one jednowartościową grupę —NH2. Przez zastąpienie dwóch atomów wodoru powstają związki iminowe lub imidowe z. charakterystyczną dwuwartościową grupą =NH. Wreszcie po zastąpieniu ostatniego atomu wodoru otrzymuje się połączenie, zawierające atom azotu związany z trzema grupami jednowartościowymi, zwane nitrylami lub azotkami.

W cząsteczce amoniaku atom azotu połączony jest z trzema atomami wodoru wiązaniami kowalencyjnymi: H—JS”—H

Cząsteczka ma kształt płaskiego ostrosłupa trójbocznego z atomem azotu u wierzchołka i atomami wodoru w narożach u podstawy. Odległość atomów N—H wynosi 1,02 A, kąt pomiędzy dwoma wiązaniami N—H—106°47′ (rys. 52 w § 87). Taka budowa cząsteczki wyjaśnia dość znaczny moment dipolowy amoniaku (1,46 D).