Dwutlenek siarki (bezwodnik siarkawy)

Ciężar cząst. 64,066, tt. -72,5°C, tw. = -10,0°C, t, kryt. = 157,2°C, ciepło topnienia = 1,76 kcal/g-cz., ciepło parowania = 6,16 kcal/g-cz., dc = 1,46 g/cnr1, D = 2,9256 g/1, dpow = 2,2630.

Występowanie i otrzymywanie. Obecność dwutlenku siarki stwierdzona została w wyziewach niektórych wulkanów (m. in. Wezuwiusza i Etny). Powstaje on przez bezpośrednie łączenie pierwiastków: s + 03 = SOa + 70,9 kcal.

Jednakże pomimo stosunkowo niskiej temperatury zapłonu (250aC) oraz dużej ilości wydzielającego się podczas reakcji ciepła siarka pali się w powietrzu niezbyt silnym błękitnym płomieniem, który łatwo gaśnie od silniejszego podmuchu. Znacznie energiczniej spalanie przebiega w czystym tlenie. Prócz spalania siarki duże ilości SO-j wytwarza się w przemyśle także przez silne ogrzewanie z dostępem powietrza (prażenie) naturalnych siarczków metali ciężkich, np. pirytu: – 4FeS2 + HO, = 2Fe203 h 8S02.

Otrzymany w obu procesach dwutlenek siarki jest silnie rozcieńczony powietrzem, które musi być użyte w nadmiarze. Dwutlenek siarki powstaje także podczas spalania węgla kamiennego, zawierającego zawsze pewną ilość siarki.

Ostatnio otrzymuje się w przemyśle znaczne ilości dwutlenku siarki przez silne prażenie siarczanu wapniowego (por. § 295): – 2 CaS04 — 2 CaO -|- 2 S02 02.

W odróżnieniu od poprzednio przytoczonych reakcji ostatnia przemiana jest endotermiczna i wymaga stosowania wysokiej temperatury. Rozkład przebiega łatwiej w obecności węgla, który redukuje siarczan wapniowy do siarczynu: CaS04 i-C = CaS03 -f CO, po czym następuje rozpad: i CaS03 = CaO + SO,.